ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ «Λεξικό Εκπαίδευσης Ενηλίκων»
Παρασκευή, 9 Ιουνίου 2023, ώρες 19.00-20.30
Myrtillo Café
Πάρκο για το Παιδί & τον Πολιτισμό (Πρώην ΚΑΠΑΨ) Τριφυλίας & Λάμψα, Αμπελόκηποι (μέσα στο πάρκο) (χάρτης)
H Επιστημονική Ένωση Εκπαίδευσης Ενηλίκων (ΕΕΕΕ) σας προσκαλεί στην παρουσίαση του βιβλίου «Λεξικό Εκπαίδευσης Ενηλίκων» σε επιμέλεια των Θανάση Καραλή και Πάρη Λιντζέρη, που εκδόθηκε από την ΕΕΕΕ στο τέλος του 2022. Η ηλεκτρονική έκδοση του Λεξικού διατίθεται δωρεάν από την ιστοσελίδα της ΕΕΕΕ. Η έκδοση είναι αποτέλεσμα της συμβολής και συνεργασίας 40 συγγραφέων, Ελλήνων πανεπιστημιακών ερευνητών/τριών και επαγγελματιών του πεδίου της γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης ενηλίκων. Αποτελεί το πρώτο λεξικό όρων της εκπαίδευσης ενηλίκων που γράφτηκε εξ αρχής στη ελληνική γλώσσα με αναφορές και παραδείγματα που παραπέμπουν στις εμπειρίες των εκπαιδευτών ενηλίκων που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας.
Το βιβλίο περιλαμβάνει αφενός 55 θεματικά λήμματα αναφορικά με βασικές έννοιες και όρους της εκπαίδευσης ενηλίκων και αφετέρου παρουσίαση του έργου και των κύριων ιδεών 16 διακεκριμένων στοχαστών του πεδίου. Περιλαμβάνει, επίσης, πρόλογο του Προέδρου της ΕΕΕΕ κ. Αλέξη Κόκκου, εισαγωγή των επιμελητών και σύντομα βιογραφικά σημειώματα των συγγραφέων.
Στην εκδήλωση θα κάνουν σύντομες παρεμβάσεις οι επιμελητές της έκδοσης, ο πρόεδρος της ΕΕΕΕ και κάποιοι/ες από τους συγγραφείς των λημμάτων. Θα ακολουθήσει συζήτηση με τους/τις συμμετέχοντες/ουσες με εστίαση στη χρησιμότητα και τις προοπτικές περαιτέρω συμπλήρωσης, καθώς και δυνητικής αξιοποίησης του Λεξικού στις σπουδές, στην επιμόρφωση, αλλά και στην πρακτική της εκπαίδευσης ενηλίκων.
Θα ακολουθήσει μπουφές με κρασί και μεζεδάκια. Καθώς η εκδήλωση είναι δωρεάν και θα πραγματοποιηθεί διά ζώσης, για τη συμμετοχή σας συμπληρώνετε υποχρεωτικά τη φόρμα εδώ. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
Σε αυτό το διαδικτυακό εργαστήριο θα μάθετε με απλό και κατανοητό τρόπο όλη τη διαδικασία δημιουργίας ενός podcast. Θα ανακαλύψετε τη δυναμική του podcast και τους τρόπους με τους οποίους μπορείτε να το αξιοποιήσετε στην εργασία σας. Μαζί θα μάθουμε πως δημιουργούμε ελκυστικό περιεχόμενο ξεκινώντας από τη σύλληψη της ιδέας έως την ηχογράφηση και τη δημοσίευση του podcast σε διαδικτυακές πλατφόρμες.
Η δράση αυτή πραγματοποιείται στα πλαίσια του ευρωπαϊκού έργου BESTIE – Befriending for Social and Digital Inclusion που έχει ως στόχο του να ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ διαφορετικών γενεών και να φέρει σε επαφή ηλικιωμένους, μετανάστες και νέους ανθρώπους μέσα από τη χρήση ψηφιακών εργαλείων.
Το εργαστήριο θα διεξαχθεί από την Βάσια Αλετρά, απόφοιτη Βιολογίας και κάτοχος μεταπτυχιακού σε θέματα Επιστήμης, Τεχνολογίας και Κοινωνίας. Ασχολείται ενεργά με την Επικοινωνία της Επιστήμης και τη Γυναικεία Ενδυνάμωση και έχει το δικό της podcast όπου παρουσιάζει ιστορίες γυναικών επιστημόνων. Επιπλέον, είναι εθελόντρια αρθρογράφος σε θέματα Επιστήμης και Κοινωνίας και έχει πανελλήνια διάκριση σε διαγωνισμό επικοινωνίας της Επιστήμης. Ακόμη, εργάζεται ως Σύμβουλος Καριέρας, προσφέροντας υπηρεσίες συμβουλευτικής και σχετικές εκπαιδεύσεις.
Για να δηλώσετε συμμετοχή στο εργαστήριο συμπληρώστε τη φόρμα συμμετοχής μέχρι την Παρασκευή 19 Μαΐου 2023.
Αναζητούμε νέους, μετανάστες και ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας για να συν-δημιουργήσουμε ένα διαπολιτισμικό και διαγενεακό δίκτυο συνεργασίας και μάθησης.
Τι είναι το BESTIE;
Το πρόγραμμα BESTIE – Befriending for Social and Digital Inclusion έχει ως στόχο του να ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ διαφορετικών γενεών και να φέρει σε επαφή άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, μετανάστες και νέους ανθρώπους.
Γιατί;
Για να ξεπεράσουν τον ψηφιακό και κοινωνικό αποκλεισμό και να συνεργαστούν προκειμένου να αναπτύξουν βασικές, κυρίως ψηφιακές, δεξιότητες.
Τι είναι τα διαγενεακά και διαπολιτισμικά δίκτυα μάθησης;
Τα δίκτυα συνεργασίας και μάθησης είναι ένας ασφαλής χώρος συνάντησης όπου ενθαρρύνεται η συνεργασία μεταξύ ανθρώπων που έχουν διαφορετική ηλικία, γνώσεις και εμπειρίες. Δίνουν τη δυνατότητα να συναντηθούν και να μάθουν από κοινού, προσφέροντας όλοι τις γνώσεις τους στην ομάδα.
Που και πότε;
Η πρώτη εισαγωγική συνάντηση θα γίνει δια ζώσης στο κέντρο της Αθήνας το Σάββατο 13 Μαΐου και διαδικτυακά την Κυριακή 14 Μαΐου. Οι επόμενες συναντήσεις θα πραγματοποιηθούν διαδικτυακά.
Σε συνέχεια του πρώτου webinar που πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο, ένα δεύτερο webinar με τον Ted Fleming,έρχεται για να ολοκληρώσει την προσέγγισή του για τις σύγχρονες τάσεις της μάθησης που αποβλέπει στην αλλαγή. Ο Ted Fleming είναι κορυφαία προσωπικότητα παγκοσμίως στο πεδίο της Εκπαίδευσης Ενηλίκων και της Μετασχηματίζουσας Μάθησης, Καθηγητής Εκπαίδευσης Ενηλίκων στο Columbia University και Ομότιμος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Maynooth της Ιρλανδίας,
To webinar θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 3 Μαΐου 2023, 18.00-20.00.
Η συζήτηση θα περιστραφεί γύρω από τα ακόλουθα θέματα:
1. Η σημασία και η έννοια της αναγνώρισης (η αναγνώριση αποτελεί μία έννοια που κατανοείται ως διαπροσωπική διεργασία αλληλοϋποστήριξης, η οποία ενδυναμώνει τον αμοιβαίο αυτοσεβασμό, την αυτοεκτίμηση, και αυτοπεποίθηση)
2. Γιατί να μελετάται η οπτική και η κριτική θεωρία του A. Honneth (Διευθυντή της Σχολής της Φραγκφούρτης)
3. Τι υποστηρίζει ο A. Honneth για την διά βίου αναζήτηση της αναγνώρισης – διασυνδέοντας το ατομικό με το κοινωνικό
4. Η σημασία και οι επιπτώσεις της αναγνώρισης για την εκπαίδευση ενηλίκων και τη Μετασχηματίζουσα Μάθηση
Τη συζήτηση συντονίζει ο Αλέξης Κόκκος, Ομότιμος Καθηγητής Εκπαίδευσης Ενηλίκων στο ΕΑΠ.
Την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε στον κινηματογράφο Τριανόν η προβολή του ντοκιμαντέρ «Στο εργοτάξιο των Αγγέλων» που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus+ «Bridging Digital». Πώς δημιουργήθηκε όμως το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ και ποια θα είναι η χρήση του;
Το ιστορικό της δημιουργίας
Το έργο «Bridging Digital» έχει ως στόχο του, να υποστηρίξει την ανάπτυξη και το συνδυασμό των ψηφιακών και των δημιουργικών ικανοτήτων, τόσο για τους εκπαιδευτές ενηλίκων όσο και για τους επαγγελματίες της τέχνης. Το «Bridging Digital» έφερε σε επαφή τους εκπαιδευτές ενηλίκων με καλλιτέχνες οι οποίοι, σε συνεργασία με τους ειδικούς των πολυμέσων, χρησιμοποίησαν τις ψηφιακές τεχνολογίες για να δημιουργήσουν νέες μορφές τέχνης και εκπαίδευσης.
Το ντοκιμαντέρ αυτό υπήρξε το αποτέλεσμα της συνεργασίας δύο φορέων, της Επιστημονικής Ένωσης Εκπαίδευσης Ενηλίκων και των Αγγέλων της Χαράς. Στα πλαίσια του έργου «Bridging Digital» δημιουργήσαμε από κοινού μία σειρά εργαστηρίων προκειμένου να διερευνηθούν τα κατάλληλα δημιουργικά εργαλεία και οι μέθοδοι για την μετατροπή της θεατρικής πράξης σε οπτικοακουστικό υλικό.
Το πρώτο οπτικοακουστικό υλικό δημιουργήθηκε. Πρόκειται για «Το τραγούδι της ζωής μου», μία θεατρική πράξη που σχεδιάστηκε από τους Αγγέλους της Χαράς έχοντας ως βασικό υλικό τις αυτοβιογραφικές διηγήσεις ηλικιωμένων που ζουν σε γηροκομεία. Οι Άγγελοι της Χαράς, σε συνεργασία με τους φροντιστές και τους εμψυχωτές, συνέλεξαν το υλικό και δημιούργησαν από αυτό μία ενιαία αφήγηση, η οποία αποτέλεσε και το θεατρικό κείμενο.
Με την ολοκλήρωσή του πραγματοποιήθηκε μία πιλοτική προβολή στο γηροκομείο από το οποίο συλλέχθηκε το πρωταρχικό υλικό. Η διαδικασία της προβολής, καθώς και οι αντιδράσεις των ηλικιωμένων καταγράφηκαν και αποτέλεσαν το υλικό του ντοκιμαντέρ «Στο εργοτάξιο των Αγγέλων», συνολικής διάρκειας 33 λεπτών.
Στον κινηματογράφο
Προτού ξεκινήσει η προβολή του ντοκιμαντέρ συζητήσαμε με τους παρευρισκόμενους για τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για τη δημιουργία του ντοκιμαντέρ και για όλα τα στάδια που περιγράψαμε προηγουμένως. Ακολούθησε η προβολή και συζήτηση. Οι συμμετέχοντες, στην πλειονότητά τους εκπαιδευτές ενηλίκων, διατύπωσαν τις εντυπώσεις τους καθώς και τις σκέψεις τους, τόσο για την εφαρμογή της μεθόδου όσο και για τη χρήση του ίδιου του ντοκιμαντέρ στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η παρουσία εκπροσώπων των Αγγέλων της Χαράς αναδείχθηκε για ακόμη μια φορά σημαντική, μιας και μοιράστηκαν τον τρόπο που βίωσαν όλη τη διαδικασία. Εξίσου σημαντική υπήρξε η συμβολή του σκηνοθέτη και βασικού εκπαιδευτή όλης της διαδικασίας καθώς και της υπόλοιπης δημιουργικής και οργανωτικής ομάδας.
Την περιγραφή της διαδικασίας δημιουργίας του υλικού καθώς και τις εφαρμογές των άλλων χωρών που συμμετέχουν στο έργο μπορείτε να τις βρείτε εδώ πατώντας στο “Online publication”.
Περισσότερες πληροφορίες για το έργο Bridging Digital μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του έργου καθώς και στη σελίδα του στο Facebook.
Θέμα: «Η Πρακτική Άσκηση στην ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση: Στάσεις και αντιλήψεις φοιτητικού πληθυσμού και η σύνδεση της Πρακτικής Άσκησης με την αγορά εργασίας»
Εισηγητής:
Αργύρης Κυρίδης, Καθηγητής Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης και Μεθόδων Κοινωνικής Έρευνας, του τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Συντονισμός:
Νατάσσα Ράικου, ΕΔΙΠ Πανεπιστημίου Πατρών και Καθηγήτρια-Σύμβουλος Εκπαίδευσης Ενηλίκων στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Σύντομη περιγραφή:
Το webinar αυτό εστιάζει στο ρόλο της Πρακτικής Άσκησης στην ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση και στη σύνδεσή της με την αγορά εργασίας. Πέραν της θεωρητικής προσέγγισης του ζητήματος με βάση τη διεθνή εμπειρία, εξετάζεται η οπτική των φοιτητριών και φοιτητών σε ζητήματα όπως:
Οι λόγοι συμμετοχής στην Πρακτική Άσκηση
Οι προσδοκίες από την Πρακτική Άσκηση και οι λόγοι που συνέδραμαν στην πιθανή μη ικανοποίησή τους
Οι λόγοι πιθανής διακοπής της Πρακτικής Άσκησης
Στάσεις απέναντι στην Πρακτική Άσκηση στα ΑΕΙ και ως προς τη σύνδεσή της με την αγορά εργασίας
Οι δεξιότητες που αναζητάει ο φοιτητικός πληθυσμός μέσα από την Πρακτική Άσκηση.
Ζητήματα ανασχεδιασμού και βελτίωσης της Πρακτικής Άσκησης
Το εν λόγω webinar βασίζεται σε Διαδικτυακό Θεματικό Εργαστήριο που υλοποιήθηκε στις 08/06/2022 στο ΙΝΕ ΓΣΕΕ στο πλαίσιο της Πράξης «Διεύρυνση της Λειτουργίας και των Δράσεων του Παρατηρητηρίου Κοινωνικών και Οικονομικών Εξελίξεων του Ινστιτούτου Εργασίας (ΙΝΕ) της ΓΣΕΕ» με κωδ. ΟΠΣ 5000996, η οποία υλοποιείται μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση», του Υποέργου 1 και Πακέτου Εργασίας 7.
Θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ «Στο εργοτάξιο των Αγγέλων» που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus+ Bridging Digital (33’, 2022).
Πρόκειται για ένα οδοιπορικό στη διαδικασία της κατασκευής του οπτικοακουστικού έργου «Το τραγούδι της ζωής μου» από την κοινωνική / καλλιτεχνική ομάδα «Άγγελοι της Χαράς»: Προσωπικές αφηγήσεις γίνονται η πρώτη ύλη για τη δημιουργία μιας θεατρικής πράξης που, με τη βοήθεια του ψηφιακού μέσου, θα συναντήσει το ιδιαίτερο κοινό της.
Την προβολή θα ακολουθήσει συζήτηση με τη συμμετοχή του σκηνοθέτη και όλης της δημιουργικής και οργανωτικής ομάδας.
Το βιβλίο αποτελεί μετάφραση στα ελληνικά του εμβληματικού βιβλίου του Jack Mezirow “Transformative Dimensions of Adult Learning” (η πρώτη έκδοση κυκλοφόρησε το 1991 από τον εκδοτικό οίκο Wiley, Jossey Bass). Το βιβλίο απευθύνεται σε κάθε επαγγελματία της εκπαίδευσης ενηλίκων, σε φοιτήτριες και φοιτητές που μελετούν τις θεωρίες και πρακτικές της μάθησης σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, καθώς και σε ερευνήτριες και ερευνητές του ευρύτερου χώρου των επιστημών της αγωγής.
Η επιστημονική επιμέλεια του βιβλίου έγινε από τον Αλέξη Κόκκο, η μετάφραση από τον Γιώργο Κουλαουζίδη, και η γλωσσική επιμέλεια από την Έφη Κωσταρά.
Την εκδήλωση θα προλογίσουν εκ μέρους του ΕΑΠ
– Ιωάννης Καλαβρουζιώτης, Πρόεδρος του ΕΑΠ, Καθηγητής της Σχολής Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας του ΕΑΠ
– Μανώλης Κουτούζης, Κοσμήτορας της Σχολής Ανθρωπιστικών Επιστημών και Καθηγητής Διοίκησης Εκπαιδευτικών Μονάδων στο ΕΑΠ
Ομιλητές
– Steven Brookfield, part-time Antioch University Distinguished Scholar, Adjunct Professor at Teachers College, Columbia University (New York) and Emeritus Professor at the University of St. Thomas (Minneapolis-St. Paul)
– Chad Hoggan, Associate Professor of Adult & Lifelong Education, North Carolina State University, USA, Co-editor Journal of Transformative Education
– Αλέξης Κόκκος, Ομότιμος Καθηγητής Εκπαίδευσης Ενηλίκων στο ΕΑΠ, Πρόεδρος της ΕΕΕΕ
– Γιώργος Κουλαουζίδης, Επίκουρος Καθηγητής Μεθοδολογίας της Εκπαίδευσης Ενηλίκων στο ΕΑΠ
– Έφη Κωσταρά, μέλος Συνεργαζόμενου Εκπαιδευτικού Προσωπικού του ΕΑΠ στην Εκπαίδευση Ενηλίκων
Η τέχνη δεν ανήκει στους καλλιτέχνες και τους ειδικούς, αλλά σε όλους μας. Μας συντροφεύει δια βίου. Αλλά ταυτόχρονα, μας απελευθερώνει, μας ευαισθητοποιεί, μας φανερώνει νέα πράγματα για τον εαυτό μας και τον κόσμο. Μας μαθαίνει. Πώς γίνεται αυτό; O βραβευμένος από τη Διεθνή Επιτροπή Μετασχηματίζουσας Μάθησης Καθηγητής Αλέξης Κόκκος μάς εξηγεί το διδακτικό ρόλο της Τέχνης στη ζωή μας, ονομάζοντάς τον «γοητευτικό ταξίδι».
Μιλώντας στο STAR.GR, εξηγεί πώς μπορούμε να πλοηγηθούμε κι εμείς μέσα στην Τέχνη, με όχημα το Ινστιτούτο Τέχνης και Μάθησης, απλά, όμορφα, δημιουργικά και αποκαλυπτικά.
• Θα ήθελα να σας ρωτήσω για κάτι που παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια, μία στροφή της Εκπαίδευσης που αφορά στην ενσωμάτωση της Τέχνης στη μάθηση. Ως Καθηγητής της Εκπαίδευσης Ενηλίκων, πού θεωρείτε ότι οφείλεται αυτό;
Νομίζω ότι οφείλεται στο ότι σιγά σιγά έγινε κατανοητό, σε όλο τον κόσμο, ότι μπορούμε να μάθουμε πολλά από την Τέχνη. Μέχρι πριν περίπου τρεις δεκαετίες, η κυρίαρχη αντίληψη ήταν ότι η Τέχνη καλλιεργεί μόνο τα συναισθήματα και όχι, ας πούμε, και τη σκέψη. Αλλά, πάρα πολλή έρευνα που έγινε αυτές τις δεκαετίες, ιδιαίτερα από το Παιδαγωγικό Τμήμα της Σχολής του Harvard, έδειξε ότι η Τέχνη καλλιεργεί, όχι μόνο τα συναισθήματα, αλλά και τη σκέψη κι ότι δίνει πάρα πολλά εναύσματα για να συλλάβουμε ιδέες και καταστάσεις, που συχνά δεν μπορούμε να τις συλλάβουμε μόνο με τον ορθολογικό τρόπο ή με την επιστημονική σκέψη.
• Θεωρείτε ότι η Τέχνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλα τα μαθησιακά αντικείμενα, δηλαδή όχι μόνο στα θεωρητικά, αλλά και σε αυτά που σχετίζονται με τις θετικές επιστήμες, όπως είναι η ιατρική ή η πληροφορική, για παράδειγμα;
Ασφαλώς ναι, με όλα τα αντικείμενα μπορεί να σχετιστεί η προσέγγιση της Τέχνης. Για παράδειγμα, στην ιατρική, που είπατε, υπάρχουν πάρα πολλά έργα, εικαστικά, κινηματογραφικά, λογοτεχνικά, που δείχνουν τη σχέση μας με τον ασθενή. Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε κάποιον άνθρωπο που πάσχει. Ή που δείχνουν την ίδια την κατάσταση ενός ανθρώπου που είναι ασθενής, για παράδειγμα, τον αγώνα του, τις προσδοκίες του, αλλά και τη μάχη που δίνει για την υγεία του. Όσο για την Πληροφορική, επίσης έχουμε πάρα πολλά έργα Τέχνης, που δείχνουν, από τη μια τις ατελείωτες δυνατότητες που έχει βέβαια η Πληροφορική, αλλά κι απ’ την άλλη τη μοναξιά που συνεπάγεται το να είμαστε 15 ώρες την ημέρα προσηλωμένοι στον υπολογιστή και να χάνουμε την επαφή με τους δικούς μας ανθρώπους ή με το κοινωνικό πλαίσιο.
• Πώς γίνεται η επιλογή των έργων Τέχνης στην Εκπαίδευση από τον Εκπαιδευτή; Μπορούν να χρησιμοποιηθούν έργα από όλες τις Τέχνες; Μου αναφέρατε ήδη κάποιες μορφές Τέχνης. Είναι κάθε έργο κατάλληλο για τη διδασκαλία;
Είναι μια μεγάλη συζήτηση αυτό. Εμείς προτείνουμε να χρησιμοποιούμε έργα Τέχνης που πραγματικά εμπεριέχουν κάποιο νόημα, δηλαδή που μπορούν να μας μιλήσουν για τις καταστάσεις της ζωής και του ίδιου του εαυτού μας. Για παράδειγμα, στην Ιθάκη του Καβάφη, μπορούμε να δούμε εκεί ότι υπάρχει μια μεγάλη συζήτηση για το ίδιο το νόημα της ζωής. Η Guernica του Picasso μας μιλάει για το τι σημαίνει πόλεμος και η φρίκη του πολέμου. Μια αρχαία τραγωδία μάς μιλάει για τη μετάβαση των ανθρώπων από την ευτυχία στη δυστυχία ή πώς μπορούν να αντιμετωπίσουν τέτοιες καταστάσεις. Άρα, αναζητούμε τέτοια έργα, που μπορούν να μας μιλήσουν για το νόημα των πραγμάτων κι όχι βέβαια έργα που είναι πολύ επιδερμικά και που δεν μπορούν να προσφέρουν προς αυτή την κατεύθυνση.
• Εδώ βέβαια κάποιος θα μπορούσε να πει ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν είναι εξοικειωμένοι με αυτά τα έργα που προαναφέρατε, τα πιο σοβαρά, της υψηλής τέχνης, γιατί δεν την κατανοούν κι επομένως δεν την απολαμβάνουν. Τι έχετε να πείτε στους ανθρώπους αυτούς;
Ο καθένας μπορεί να καταλάβει και να απολαύσει την Τέχνη, αρκεί να του δοθούν ευκαιρίες. Συχνά οι άνθρωποι δεν έχουν την ευκαιρία να προσεγγίσουν, έτσι, με έναν πιο ουσιαστικό τρόπο, τα έργα Τέχνης. Όταν όμως αποκτήσουν αυτήν την ευκαιρία, μέσα από ένα επιμορφωτικό πρόγραμμα ή μέσα από μία συζήτηση με δικούς τους ανθρώπους, τότε πραγματικά βλέπουμε ότι όλοι οι άνθρωποι, ακόμα κι αυτοί που δεν είναι εξοικειωμένοι με την Τέχνη, την κατανοούν και την απολαμβάνουν. Έχω δει, για παράδειγμα, στην περιοχή την αγροτική έξω από τη Φαιστό, γυναίκες αγρότισσες, που παρακολούθησαν ένα επιμορφωτικό πρόγραμμα, πώς είχαν κυριολεκτικά συγκλονιστεί με την Αναπαράσταση του Αγγελόπουλου. Ή έχουμε παράδειγμα από φυλακές, όπου παίχτηκε η ταινία του De Sica Οι κλέφτες των ποδηλάτων και οι κρατούμενοι είχαν μία καταπληκτική συζήτηση επάνω στα αίτια για τα οποία βρίσκονται έγκλειστοι, τι τους οδήγησε εκεί και πώς μπορούν να γίνουν πιο δημιουργικοί, όταν με το καλό βγουν έξω από τη φυλακή.
• Δηλαδή, θεωρείτε ότι δεν ταιριάζουν με τη μάθηση έργα τέχνης που στοχεύουν αποκλειστικά στη διασκέδαση, με τα οποία ο κόσμος είναι εξοικειωμένος, όπως είναι για παράδειγμα μία κωμωδία χολιγουντιανή;
Βέβαια το Hollywood σίγουρα έχει παραγάγει και σημαντικά έργα Τέχνης, αλλά βέβαια τα περισσότερα έργα που λέμε του Hollywood σίγουρα είναι έργα που έχουν γίνει για εμπορικούς σκοπούς, δηλαδή αυτό που λέμε για να κόψουν εισιτήρια. Με αυτήν την έννοια είναι έργα που πρέπει λίγο να κολακέψουν τον θεατή, να τον καθησυχάσουν, να μην τον ανησυχήσουν πολύ, να ωραιοποιήσουν καταστάσεις. Άρα, είναι έργα που έχουν, θα έλεγα, πάρα πολλά στερεότυπα, δηλαδή, για παράδειγμα, ξέρεις από την πρώτη στιγμή ποιος θα κερδίσει, ο καλός θα κερδίσει. Ή η κοπέλα θα παντρευτεί τον αγαπημένο της. Ή ένας άνδρας ήρωας θα δικαιωθεί στο τέλος στον αγώνα του κλπ.. Ή, αν είναι θρίλερ, αναζητούμε συνέχεια ποιος θα είναι ο δολοφόνος κι αν θα βρούμε τον δολοφόνο. Αυτά είναι για να περάσουμε δύο ευχάριστες ώρες, αλλά δεν ευνοούν την ανάπτυξη σκέψης και συναισθήματος. Είναι έργα για να περάσει η ώρα περισσότερο. Με αυτή την έννοια, δεν έχουμε να μάθουμε πάρα πολλά από αυτά τα έργα. Μπορούμε να περάσουμε ευχάριστα την ώρα μας κι εγώ πολλές φορές βλέπω τέτοια έργα, έτσι, για να χαλαρώσω, αλλά δεν είναι για να πούμε ότι θα μας δημιουργήσουν εναύσματα για να σκεφτούμε πιο βαθιά και να ψάξουμε λίγο τα πράγματα.
• Εδώ και μία δεκαετία, κύριε Κόκκο, όπως ξέρετε καλύτερα από εμένα, εφαρμόζεται στην Εκπαίδευση Ενηλίκων στα Πανεπιστήμια, σε Φορείς, σε Οργανισμούς, αλλά ακόμα και στα Σχολεία, η Μέθοδός σας Μετασχηματίζουσα Μάθηση μέσα από την Αισθητική Εμπειρία, η οποία μάλιστα έχει τεθεί υπό την αιγίδα της UNESCO. Πρόκειται για μία Μέθοδο, η οποία συνδυάζει την Τέχνη με τη Μάθηση, αυτό δηλαδή για το οποίο μιλάμε. Αυτό σημαίνει ότι τα αποτελέσματά της δεν είναι μόνο γνωσιακά, δηλαδή σχετίζονται και με τις κοινωνικές και προσωπικές πτυχές της ζωής;
Ασφαλώς ναι. Είναι όπως το λέτε. Δηλαδή ο στόχος μας με αυτή τη Μέθοδο είναι να μάθουμε. Τι να μάθουμε; Να μάθουμε πρώτα πρώτα να βλέπουμε και λίγο έξω από το κουτί, να μπορούμε να δούμε και την άλλη πλευρά των πραγμάτων, διάφορες διαστάσεις που έχουν. Να μάθουμε να κατανοούμε περισσότερο τους άλλους, πώς σκέφτονται όπως σκέφτονται και γιατί πράττουν όπως πράττουν. Να έχουμε μία ενσυναίσθηση, δηλαδή, για τους άλλους ανθρώπους. Και βέβαια να μάθουμε και για τον εαυτό μας. Να μάθουμε μέσα από τις εμπειρίες μας, να μπορούμε να ξαναερμηνεύσουμε τις εμπειρίες μας και να διδαχθούμε από αυτές. Επομένως, η επαφή μας με ένα καλό έργο Τέχνης, που είναι πλούσιο σε νοήματα, μπορεί να μας βοηθήσει να μάθουμε προς όλες αυτές τις κατευθύνσεις.
• Άρα, ουσιαστικά, εδώ λέμε, ότι από τη Μέθοδο, από την εφαρμογή της Μεθόδου, από τη σύγκλιση της Τέχνης με τη Μάθηση μπορούν να ωφεληθούν όλοι οι άνθρωποι; Όχι μόνο οι εκπαιδευτικοί και οι καλλιτέχνες, αλλά όλοι οι εκπαιδευόμενοι;
Βέβαια. Έτσι είναι διαμορφωμένη η Μέθοδος. Δηλαδή απευθύνεται πραγματικά σε όλους τους ανθρώπους κι όχι μόνο σε ειδικούς ή σε εκπαιδευτικούς ή σε καλλιτέχνες. Έχουν γίνει πάρα πολλές δοκιμές της Μεθόδου. Έχει εφαρμοστεί περίπου σε 4.000 Σχολεία, Πανεπιστήμια, αλλά όχι μόνο σε εκπαιδευτικούς χώρους, σε επιχειρήσεις μέσα, σε κέντρα φιλοξενίας μεταναστών, σε κέντρα απεξάρτησης από τις ουσίες, μέσα σε φυλακές, όπως λέγαμε. Και έχουμε όντως τεστάρει, κατά κάποιον τρόπο, τα αποτελέσματα, ότι αν εφαρμοστεί, με τρεις προϋποθέσεις όμως, ναι, είναι για όλους τους ανθρώπους. Ποιες είναι οι τρεις προϋποθέσεις. Η μία είναι να υπάρχει μία διάθεση να πλησιάσουμε την Τέχνη, να την πλησιάσουμε με αγάπη. Δε χρειάζεται να έχουμε γνώσεις πάνω στην Τέχνη, αλλά να έχουμε τη διάθεση να προσεγγίσουμε τα έργα. Δεύτερη προϋπόθεση είναι αυτή που είπαμε πριν, δηλαδή τα έργα Τέχνης να έχουν κάτι να μας πουν, να έχουν ένα νόημα, να μην είναι απλώς φτιαγμένα καθαρά για εμπορικούς σκοπούς. Η τρίτη προϋπόθεση είναι να ακολουθήσουμε κάποια βήματα αυτής της Μεθόδου, έχει 6 στάδια, αν τα ακολουθήσουμε με προσοχή, χωρίς να χρειάζεται καθόλου να είμαστε ειδικοί, μπορούμε πράγματι και να καταλάβουμε και να απολαύσουμε τα έργα Τέχνης.
• Μάλιστα, από όσο έχω ενημερωθεί, η Μέθοδός σας εφαρμόζεται διεθνώς, δηλαδή έχετε κάνει και διακρατικές εφαρμογές κι αυτό είναι πολύ αισιόδοξο. Αυτόν τον καιρό η Επιστημονική Ένωση Εκπαίδευσης Ενηλίκων, η οποία, να το πούμε αυτό, αποτελεί ένα μη κερδοσκοπικό φορέα, του οποίου είστε Πρόεδρος, προχώρησε στην ίδρυση ενός Ινστιτούτου Τέχνης και Μάθησης, το ΙΝΤΕΧΝΗΜΑ, όπως πολύ εύστοχα ονομάστηκε. Τι ακριβώς ετοιμάζεται εκεί τώρα;
Πήραμε την πρωτοβουλία να δημιουργήσουμε αυτό το Ινστιτούτο, στο πλαίσιο της Επιστημονικής Ένωσης, δηλαδή το ΙΝΤΕΧΝΗΜΑ, με τρεις σπουδαίους συνεργάτες. Με τη Γεωργία Μέγα, που είναι εκπαιδευτικός και ειδικευμένη στην ανάλυση εικαστικών έργων. Τον Βαγγέλη Καλαμπάκα, που είναι σκηνοθέτης κινηματογράφου. Και την Εύη Πάσχου που είναι Ψυχίατρος – Ψυχαναλύτρια. Ο στόχος μας είναι να προσφέρουμε επιμορφωτικά προγράμματα, μέσα από τα οποία να μπορεί κάθε άνθρωπος να έρθει σε επαφή με την Τέχνη, να την κατανοήσει και να την απολαύσει περισσότερο και κατά κάποιο τρόπο να ανοίξει ένα παράθυρο προς την κατανόηση του εαυτού του και του κόσμου. Να μπορέσει να ξαναδεί τα πράγματα με έναν διαφορετικό τρόπο.
• Επομένως, για να το καταλάβουμε λίγο καλύτερα, μπορεί κανείς να αλλάξει τις προβληματικές του απόψεις, να αλλάξει ό,τι τον ενοχλεί στον εαυτό του, χρησιμοποιώντας την Τέχνη, με την καθοδήγηση της Εκπαίδευσης και της Ψυχολογίας;
Βεβαίως μπορεί να αλλάξει τον εαυτό του μέσα από την Τέχνη. Με ποιο τρόπο; Τουλάχιστον, τι προτείνουμε εμείς. Προτείνουμε να συζητήσει, με αφορμή έργα Τέχνης, να συζητήσει κάποιος με τον εαυτό του τον ίδιο. Για να το πω πιο συγκεκριμένα, ας πούμε, ονομάζουμε το πρώτο μας επιμορφωτικό πρόγραμμα Το γοητευτικό ταξίδι της Τέχνης στη ζωή μας. Αν πάρουμε τις λέξεις μια μια, «το γοητευτικό ταξίδι» λοιπόν τι είναι, ποιος είναι ο στόχος μας; Είναι να πλοηγηθούμε, μέσα από την προσέγγιση έργων Τέχνης, στο να μπορέσουμε να ξαναερμηνεύσουμε και να ξαναδούμε ιδέες μας, καταστάσεις, απόψεις, σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους, εμπειρίες μας. Άρα, να εξερευνήσουμε όλους αυτούς τους κόσμους μέσα από τις αφορμές που μας δίνουν τα έργα Τέχνης. Και το «στη ζωή μας» είναι ακριβώς αυτό το ταξίδι να το εντάξουμε πιο πολύ μέσα στη ζωή μας, να γίνει δηλαδή η Τέχνη ένα κομμάτι της ζωής μας, το οποίο να το φροντίζουμε και να το αγαπάμε. Με αυτή την έννοια, να δημιουργηθεί μια πιο βαθιά σχέση μας με την Τέχνη και όσο γίνεται πιο ουσιαστική.
• Πολλοί επικαλούνται ότι οι καθημερινές τους ασχολίες είναι πολλές για να προσθέσουν ακόμα μία. Ουσιαστικά το πρόγραμμα αυτό, όπως έχει στηθεί από το ΙΝΤΕΧΝΗΜΑ, πόσο χρόνο χρειάζεται να αφιερώσει κανείς, για να το παρακολουθήσει;
Πριν από όλα, δε θέλουμε να είμαστε σχολαστικοί. Επιτέλους θέλουμε η μάθηση μέσα από την Τέχνη να είναι μια μάθηση που δεν υπακούει σε αυστηρούς κανόνες, όπως το σχολείο, το πανεπιστήμιο. Να είναι πιο ευέλικτη, πιο δημιουργική, πιο ανοικτή, με την ελεύθερη συμμετοχή όλων. Με αυτήν την έννοια τι προτείνουμε. Προτείνουμε στη διάρκεια τριών μηνών να γίνονται πριν από όλα διαδικτυακές συναντήσεις, μία φορά την εβδομάδα ή κάθε δύο εβδομάδες, τρίωρες συναντήσεις, όπου μετέχουμε όλοι εμείς οι συντελεστές. Με μια μικρή ομάδα εκπαιδευομένων, ακριβώς για να μπορεί να γίνεται συζήτηση. Τι θα γίνεται σε αυτές τις συναντήσεις; Θα γίνεται ανταλλαγή ιδεών, θα παρουσιάζουμε βέβαια κι εμείς τις δικές μας προτάσεις, θα αναλύουμε έργα Τέχνης, θα δίνουμε παραδείγματα πολλά, θα απαντάμε σε απορίες και γενικά θα προσεγγίζουμε όσο μπορούμε πιο συστηματικά έργα Τέχνης. Μέσα από εκεί θα αναπτύσσεται διάλογος και η συμμετοχή όλων πραγματικά θα είναι πάρα πολύ σημαντική. Από εκεί και πέρα, υπάρχει και κάποιο υλικό, το οποίο θα στείλουμε στους συμμετέχοντες, το οποίο όμως μπορούν αν θέλουν να το μελετήσουν και όποτε θέλουν. Μπορεί στη διάρκεια του προγράμματος αυτού, μπορεί και αργότερα, όταν βρουν το χρόνο. Επομένως θέλουμε να είναι μια μάθηση συμμετοχική, δημιουργική, ανοικτή κι ευέλικτη. Στο ΙΝΤΕΧΝΗΜΑ αισθανόμαστε ότι θα πετύχουμε, αν ακριβώς μπορέσουμε να δώσουμε, στον εαυτό μας πρώτα και στους γύρω μας, κάποιες καινούριες ιδέες μέσα από την επαφή με την Τέχνη. Όχι μόνο σε αυτούς που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα, αλλά και σε εμάς τους ίδιους που είμαστε και οι συντελεστές.
Η Επιστημονική Ένωση Εκπαίδευσης Ενηλίκων συμμετέχει στην σύμπραξη RegALE μεταξύ 11 διαφορετικών ευρωπαϊκών χωρών που έχει ως στόχο την ενίσχυση των δικτύων οργανισμών εκπαίδευσης ενηλίκων και τη δημιουργία συνεργασιών με περιφερειακές και τοπικές αρχές, προκειμένου να αυξηθεί ο αντίκτυπος και η βιωσιμότητα των εκπαιδευτικών τους δράσεων. Το σημαντικότερο αποτέλεσμα του συγκεκριμένου προγράμματος θα είναι η ενίσχυση της ικανότητας των συμμετεχόντων φορέων να ανταποκρίνονται στις προκλήσεις, να δημιουργούν συνεργατικές δομές και να προωθούν τη φιλοσοφία της εκπαίδευσης ενηλίκων οριζόντια σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.
Το έργο ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2021 και αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Ιανουάριο του 2024. Το πρώτο στάδιο του προγράμματος συμπεριλάμβανε τη μελέτη της υπάρχουσας κατάστασης σε σχέση με τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες της Εκπαίδευσης Ενηλίκων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Τα συμπεράσματα της μελέτης οδήγησαν στη συλλογή και ανάλυση καλών πρακτικών που προάγουν τη φιλοσοφία μάθησης σε τοπικό/περιφερειακό επίπεδο. Στο δεύτερο αυτό στάδιο η Επιστημονική Ένωση Εκπαίδευσης Ενηλίκων εργάστηκε ως συντονίστρια σε συνεργασία με την Volkshochschulverband Baden-Württemberge.V. – VHS-BW από τη Γερμανία. Στο τρίτο στάδιο του έργου οργανώθηκαν από κάθε εταίρο εκπαιδευτικές δραστηριότητες και webinar, με στόχο την ενίσχυση της ικανότητας δικτύωσης των εταίρων και των συνεργατών τους. Στην πέμπτη –παρούσα- φάση του έργου δημιουργήθηκε και εφαρμόστηκε σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη δικτύων εκπαίδευσης ενηλίκων (πόλεις/περιφέρειες που μαθαίνουν). Τελικό στάδιο του έργου είναι η δημιουργία συστάσεων πολιτικής σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Το αποθετήριο καλών πρακτικών, που δημιουργήθηκε κατά το δεύτερο στάδιο του έργου, περιέχει 47 επιτυχημένα πρότζεκτ, πρωτοβουλίες ή και πολιτικές που εφαρμόστηκαν σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο. Το αποθετήριο καλών πρακτικών είναι ένα διαδικτυακό εργαλείο το οποίο μπορεί να προσεγγίσει ο χρήστης με δύο τρόπους, είτε μέσα από ένα χάρτη της Ευρώπης, στον οποίο μπορεί να δει τις πρακτικές κατανεμημένες στους τόπους που πραγματοποιήθηκαν, είτε μέσα από το αποθετήριο στο οποίο η κατηγοριοποίησή τους γίνεται μέσα από λέξεις-κλειδιά.
Η Επιστημονική Ένωση Εκπαίδευσης Ενηλίκων σε συνεργασία με την Volkshochschulverband Baden-Württemberge.V. – VHS-BW, ως επικεφαλής της έρευνας, ανέλυσαν τις πρακτικές που συλλέχθηκαν και επέλεξαν οκτώ από αυτές που παρουσιάζονται στα ενημερωτικά φύλλα. Το αποθετήριο είναι ένα φιλικό προς τον χρήστη διαδικτυακό εργαλείο που επιτρέπει στους αναγνώστες να βρουν έργα/πρωτοβουλίες/πολιτικές σύμφωνα με τις λέξεις-κλειδιά που αντιπροσωπεύουν την κύρια πρόκληση που αντιμετωπίζεται, τις ομάδες-στόχους ή τα θέματα. Υπάρχει μία λεπτομερής περιγραφή για κάθε πρακτική.
Την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε στον κινηματογράφο Τριανόν η προβολή του ντοκιμαντέρ «Στο εργοτάξιο των Αγγέλων» που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus+...