Σας προσκαλούμε στη διαδικτυακή, ανοιχτή εκδήλωση που διοργανώνεται στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προγράμματος Super Power of Play in Adult Critical Education. Ελάτε μαζί μας για να συζητήσουμε για τους στόχους αυτής της πρωτοβουλίας, για την πορεία που θα ακολουθήσουμε, για τα βασικά θέματα που θα θίξουμε, για προτεινόμενους τομείς καινοτομίας και για υπάρχουσες προκλήσεις που έχουν δημιουργηθεί ήδη στο πεδίο της Παιχνιδοποίησης στην Εκπαίδευση Ενηλίκων.
Δηλώστε εδώ τη συμμετοχή σας (στο πεδίο Game on online event) μέχρι την Τετάρτη 28/09/2022
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
10:00-10:30 Καλωσόρισμα-Εισαγωγή
10:30-11:50 Παρουσιάσεις
1) Ανάπτυξη της κριτικής σκέψης στην Εκπαίδευση Ενηλίκων με την αξιοποίηση παιχνιδιών στη μάθηση
2) Προϋποθέσεις παιχνιδοποιημένης μάθησης στην Εκπαίδευση Ενηλίκων
3) Ανάπτυξη της ευαισθητοποίησης του πεδίου της Εκπαίδευσης Ενηλίκων αναφορικά με την αξία της παιχνιδοποιημένης μάθησης
4) Καλές πρακτικές παιχνιδοποιημένης μάθησης
11:50-12:00 Κλείσιμο συνάντησης
Η συνάντηση μας θα πραγματοποιηθεί στην πλατφόρμα zoom
Το Bridging Digital είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα, που διενεργείται στα πλαίσια του Erasmus+, εστιάζει σε καινοτόμες πρακτικές και έχει ως στόχο του να υποστηρίξει την ανάπτυξη και το συνδυασμό των ψηφιακών και των δημιουργικών ικανοτήτων, τόσο για τους εκπαιδευτές ενηλίκων όσο και για τους επαγγελματίες της τέχνης. Υλοποιείται από τη σύμπραξη τεσσάρων οργανισμών από τη Σουηδία, την Πολωνία, τη Σκωτία και την Ελλάδα.
Στα πλαίσια του προγράμματος αυτού θα πραγματοποιηθεί το διαδικτυακό εργαστήριο με θέμα: «Προσαρμόζοντας τη θεατρική πράξη στο ψηφιακό μέσο: δημιουργικά εργαλεία και εκπαιδευτικές εφαρμογές».
Περιεχόμενο εργαστηρίου
Η οπτικοποίηση της θεατρικής πράξης (συγκριτική μελέτη θεατρικής και κινηματογραφικής γραφής, τρόποι οπτικοακουστικής καταγραφής της θεατρικής πράξης, ένταξη κινηματογραφικών στοιχείων στο θεατρικό κείμενο).
Εκπαιδευτικές εφαρμογές (δημιουργία πρωτότυπου οπτικοακουστικού έργου βασισμένου σε θεατρικό δρώμενο, αξιοποίηση του ολοκληρωμένου έργου στην εκπαιδευτική διαδικασία).
Περιγραφή μιας καλής πρακτικής: η συνεργασία με τους Αγγέλους της Χαράς στον σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός θεατρικού δρώμενου, βασισμένου σε προσωπικές ιστορίες ατόμων που περιθάλπονται σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων, και την ψηφιακή του αποτύπωση με στόχο τη διάχυσή του στους ίδιους χώρους αλλά και την εκπαιδευτική αξιοποίησή του.
Στόχος του εργαστηρίου
Κατανόηση των δυνατοτήτων που προσφέρει η ψηφιακή οπτικοακουστική τεχνολογία στην αποτύπωση ενός θεατρικού δρώμενου, τη διανομή του στο κοινό και την εκπαιδευτική του αξιοποίηση.
Το εργαστήριο θα πραγματοποιηθεί μέσω Zoom και είναι δωρεάν. Για την απρόσκοπτη συμμετοχή σας είναι σημαντικό να συνδεθείτε μέσω υπολογιστή και να διαθέτετε μικρόφωνο και κάμερα σε λειτουργία.
Απευθύνεται σε εκείνους που δε μπόρεσαν να παρακολουθήσουν το εργαστήριο διά ζώσης.
Θα χαρούμε να σας δούμε διαδικτυακά!
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα μπορείτε να βρείτε στο blog μας, στην ιστοσελίδα του, καθώς και στη σελίδα του στο Facebook.
Την Τετάρτη 11 Μαΐου 2022, πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο President η εκδήλωση με τίτλο “Τέχνη και Ψηφιακές Τεχνολογίες στην Εκπαίδευση Ενηλίκων, ένας δημιουργικός διάλογος”, στα πλαίσια του Erasmus+ προγράμματος Bridging Digital. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που εστιάζει σε καινοτόμες πρακτικές και έχει ως στόχο του να υποστηρίξει την ανάπτυξη και το συνδυασμό των ψηφιακών και των δημιουργικών ικανοτήτων, τόσο για τους εκπαιδευτές ενηλίκων όσο και για τους επαγγελματίες της τέχνης. Υλοποιείται από τη σύμπραξη τεσσάρων οργανισμών, την Intercult από τη Σουηδία, την City Culture Institute από την Πολωνία, Fablevision από τη Σκωτία και την Επιστημονική Ένωση Εκπαίδευσης Ενηλίκων από την Ελλάδα.
Όσα συνέβησαν
Η εκδήλωση ξεκίνησε με την παρουσίαση του προγράμματος στους παρευρισκόμενους, τους στόχους, τα στάδια αλλά και τις εφαρμογές των εταίρων. Ακολούθησε η παρουσίαση της ομάδας των Αγγέλων της Χαράς, του έργου τους και της εμπλοκής τους στο Bridging Digital. Τέλος, ακολούθησε το εργαστήριο με τίτλο “Προσαρμόζοντας τη θεατρική πράξη στο ψηφιακό μέσο: δημιουργικά εργαλεία και εκπαιδευτικές εφαρμογές” κατά τη διάρκεια του οποίου συζητήθηκε με ποιο τρόπο θα μπορούσε να αποτυπωθεί ένα θεατρικό δρώμενο με στόχο την ψηφιακή διανομή του, πώς θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ένα ψηφιακό έργο στην εκπαιδευτική διαδικασία και τελικά πώς θα μπορούσε να σχεδιαστεί ένα θεατρικό δρώμενο πάνω σε συγκεκριμένες θεματικές κατευθύνσεις, όπως η ιδιαίτερη συνθήκη της τρίτης ηλικίας σε ένα εξελισσόμενο κοινωνικό περιβάλλον.
Όσα θα συμβούν!
Το εργαστήριο αυτό είναι το πρώτο από μία σειρά δράσεων που θα πραγματοποιηθούν στα πλαίσια τα προγράμματος αυτού.
Όσοι δε μπορέσατε να το παρακολουθήσετε μπορείτε να πάρετε μια γεύση μέσα από το βίντεο που δημιουργήσαμε από τη βραδιά εκείνη.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα μπορείτε να βρείτε στο blog μας, στην ιστοσελίδα του, καθώς και στη σελίδα του στο Facebook.
Δύο χρόνια απόστασης και πειραματισμού. Μάθαμε να εκπαιδεύουμε, να εκπαιδευόμαστε, να διασκεδάζουμε, να πηγαίνουμε σινεμά, θέατρο, ταξίδια, να κάνουμε παρέα και να ζούμε μέσα και “έξω” με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Ανακαλύψαμε ότι πολλά από όσα πιστεύαμε ότι δεν γίνονται, τελικά γίνονται! Τώρα είναι η στιγμή, όχι απλά να γυρίσουμε στο πριν, αλλά να δούμε τι μαθήματα πήραμε από την προηγούμενη εμπειρία και πως θα τα αξιοποιήσουμε στο μέλλον.
Το πρόγραμμα Bridging Digital έρχεται να απαντήσει σε αυτή την πρόκληση. Πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα που διενεργείται στα πλαίσια του Erasmus+, εστιάζει σε καινοτόμες πρακτικές και έχει ως στόχο του να υποστηρίξει την ανάπτυξη και το συνδυασμό των ψηφιακών και των δημιουργικών ικανοτήτων, τόσο για τους εκπαιδευτές ενηλίκων όσο και για τους επαγγελματίες της τέχνης. Υλοποιείται από τη σύμπραξη τεσσάρων οργανισμών από τη Σουηδία, την Πολωνία, τη Σκωτία και την Ελλάδα.
Μπορεί η ιστορία ενός τόπου να ‘αναβιώσει’ μέσα από τη χρήση ψηφιακών μέσων στο φυσικό χώρο;
Μπορούν οι βιβλιοθηκάριοι να προσελκύσουν νέο κοινό με τη βοήθεια των Podcast;
Μπορούμε να παρακολουθήσουμε μια θεατρική παράσταση και μαθήματα χορού με τη βοήθεια της εικονικής πραγματικότητας;
Θα μπορούσαμε να μετατρέψουμε ένα θεατρικό δρώμενο σε συμμετοχική διαδραστική εμπειρία, αξιοποιώντας τις αρχές της κινηματογραφικής τέχνης;
Αυτά και άλλα πολλά θα σας παρουσιάσουμε στο εργαστήριο που θα γίνει στις 11 Μαΐου 2022, ώρες 17:00 – 20:00.
Το εργαστήριο θα πραγματοποιηθεί στο ξενοδοχείο President.
Επειδή ο αριθμός των συμμετεχόντων είναι περιορισμένος, παρακαλώ δηλώστε άμεσα τη συμμετοχή σας και μόνο αν είσαστε σίγουροι/ες ότι μπορείτε να πάρετε μέρος. Ο σύνδεσμος για την εγγραφή είναι εδώ: https://forms.gle/Ue3qfQ9bxj4JnWoJ9
Τοπρόγραμματηςσυνάντησης
17:00 – 17:10
Καλωσόρισμα
17:10 – 17:25
Παρουσίαση του προγράμματος Bridging Digital
17:25 – 17:45
Άγγελοι της Χαράς – Δράση και εμπλοκή στο πρόγραμμα
17:45 – 20:00
Εργαστήριο: “Προσαρμόζοντας τη θεατρική πράξη στο ψηφιακό μέσο: δημιουργικά εργαλεία και εκπαιδευτικές εφαρμογές” Εισηγητής: Βαγγέλης Καλαμπάκας
Θα χαρούμε να σας δούμε από κοντά!
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα μπορείτε να βρείτε στο blog μας, στην ιστοσελίδα του, καθώς και στη σελίδα του στο Facebook.
Ο ρόλος της Εκπαίδευσης Ενηλίκων στην ένταξη των Μεταναστών και Προσφύγων
Διαδικτυακή συνάντηση διάδοσης έργου «Diversity»
Πέμπτη 28/04/2022, 18:00 – 20:00
Το εργαστήριο πραγματοποιείται στο πλαίσιο του έργου «Diversity» του προγράμματος ERASMUS+ και στοχεύει να:
ευαισθητοποιήσει τους συμμετέχοντες στο σχεδιασμό και την υλοποίηση συμπεριληπτικών εκπαιδευτικών δράσεων,
παρουσιάσει τα εκπαιδευτικά περιγράμματα και τις προτάσεις πολιτικής που δημιουργήθηκαν από την ομάδα έργου,
συνδράμει σε ένα δημιουργικό και παραγωγικό διάλογο για τις συνέργειες που θα οδηγήσουν σε ουσιαστικές συμπεριληπτικές στρατηγικές και δράσεις ένταξης.
Η μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί είναι συμμετοχική και διαδραστική.
Το BESTIE – Befriending for Social and Digital Inclusion είναι ένα Erasmus+ πρόγραμμα, που προάγει τη συνεργασία μεταξύ διαφορετικών γενεών και φέρνει σε επαφή ηλικιωμένους, μετανάστες και νέους ανθρώπους, οι οποίοι με τη βοήθεια των εκπαιδευτών ενηλίκων, θα ξεπεράσουν τον ψηφιακό και κοινωνικό αποκλεισμό, επιτρέποντάς τους να εργαστούν μαζί για την αναπλήρωση του ελλείμματος σε βασικές δεξιότητες.
Σκεπτικό
Η πανδημία επιτάχυνε τους ρυθμούς ψηφιοποίησης κάθε πλευράς της ζωής μας. Αναγκαστήκαμε να χρησιμοποιήσουμε ξαφνικά τα ψηφιακά μέσα για την εκπαίδευση και την εργασία, για τα κοινωνικά δίκτυα, τις υπηρεσίες υγείας, τις πολιτιστικές δραστηριότητες, τις συναλλαγές με την τράπεζα και τις αγορές μας. Ο ολοένα και αυξανόμενος ψηφιακός κόσμος είναι πολύ πιθανό να αφήσει πίσω τους πιο ευάλωτους στα πλαίσια μίας κοινωνίας. Η αδυναμία να εμπλακούμε με ψηφιακά μέσα μπορεί να αποτελέσει μειονέκτημα και αιτία αποκλεισμού για εκείνους που απολαμβάνουν λιγότερες ευκαιρίες. Στην πραγματικότητα αυτό ισχύει ήδη για τους ηλικιωμένους, τους μετανάστες και τους πρόσφυγες, αλλά και για τους νεώτερους ανθρώπους για τους οποίους η έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων συνεπάγεται αυτομάτως κοινωνικό αποκλεισμό και έλλειψη αυτονομίας.
Αντί λοιπόν να προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε τον ψηφιακό αποκλεισμό, είναι προτιμότερο να προσφέρουμε περισσότερες ψηφιακές ευκαιρίες. Το BESTIE θα προσφέρει την πιο φυσική και κοινωνικά επωφελή μέθοδο: ανταλλαγή – στα πλαίσια της κοινότητας – για τη δημιουργία ανθρώπινων, διαπροσωπικών σχέσεων!
Σε ποιους απευθύνεται
Το πρόγραμμα αυτό απευθύνεται σε εκπαιδευτές ενηλίκων που εργάζονται με ηλικιωμένους, μετανάστες και νέους. Στοχεύει στη δημιουργία ψηφιακής συμπερίληψης σε περιβάλλοντα μάθησης στα πλαίσια των ίδιων των οργανισμών και ανάπτυξη ψηφιακών και κοινωνικών δεξιοτήτων για τους συμμετέχοντες.
Δράσεις προγράμματος
«Μελέτη/αναφορά καλών πρακτικών» η δημιουργία φιλικών δεσμών ως διαγενεακή προσέγγιση για την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων
Μία μελέτη που συλλέγει 30 καλές πρακτικές οι οποίες σχετίζονται με την εκπαίδευση ενηλίκων σε διαγενεακό και κοινοτικό επίπεδο
Ανάλυση οφελών και ανάπτυξη δεξιοτήτων (πραγματικών και πιθανών) από την οπτική των νέων και των μεταναστών και με εστίαση στις προκλήσεις και στις ευκαιρίες στα πλαίσια της πανδημίας
Δεκέμβριος 2021 – Νοέμβριος 2022 > Momentum
«Δημιουργία δικτύου και στρατηγικών» Διαγενεακά δίκτυα του BESTIE – Δίκτυα διαγενεακής συνεργασίας για κοινωνική και ψηφιακή συμπερίληψη.
Δημιουργία ενός ολοκληρωμένου δικτύου καθοδήγησης, το οποίο θα συμβάλει στη δημιουργία των δικτύων συνεργασίας μεταξύ των γενεών
Προσέλκυση νέων ανθρώπων, μεταναστών και ηλικιωμένων σε δίκτυα αμοιβαίας υποστήριξης και συνεργατικής μάθησης: εκπαιδευόμενοι (ηλικιωμένοι και μετανάστες) και καθοδηγητές (νέοι και μετανάστες)
«Εργαλειοθήκη» – Ψηφιακή εργαλειοθήκη για την καθημερινή ζωή
Μία σειρά από πρακτικά καθημερινά εργαλεία, που μπορούν να χρησιμοποιήσουν εύκολα οι πολίτες στην καθημερινή τους ψηφιακή ζωή και τα οποία χρησιμοποιούνται για να προάγουν την ποιότητα ζωής, να αυξήσουν την ψηφιακή αποτελεσματικότητα και να μειώσουν το στρες που προκαλεί η τεχνολογία.
Δεκέμβριος 2022 – Ιούλιος 2023 > Le LABA & Επιστημονική Ένωση Εκπαίδευσης Ενηλίκων
«Πλατφόρμα» – Διαδραστική εκπαιδευτική ψηφιακή πλατφόρμα του BESTIE
Θα αποτελέσει τόσο πλατφόρμα για τη διάδοση του περιεχομένου, όσο και διαδραστικό εργαλείο ανταλλαγής για ψηφιακές γνώσεις και κοινωνικές δεξιότητες, που θα εγγυάται ευρεία και ελεύθερη πρόσβαση σε όλα τα παραγόμενα προϊόντα.
Απρίλιος 2022 – Αύγουστος 2023 > European E-learning Institute
To ευρωπαϊκό πρόγραμμα RegALE έχει ως στόχο του να ενισχύσει τα δίκτυα των οργανισμών εκπαίδευσης ενηλίκων και να δημιουργήσει συνεργασίες με περιφερειακές και τοπικές αρχές, αυξάνοντας τον αντίκτυπο και τη βιωσιμότητα των εκπαιδευτικών τους δράσεων.
Στα πλαίσια του προγράμματος αυτού και σε διάστημα ενός έτους, κάθε εταίρος θα διοργανώσει ένα webinar. Το θέμα του webinar θα παρουσιαστεί σε πραγματικό χρόνο, διαδικτυακά, μέσα από την ψηφιακή πλατφόρμα Zoom, θα καταγραφθεί και θα διαμοιραστεί μέσω της πλατφόρμας του προγράμματος ως μαθήματα. Τα μαθήματα θα είναι διαθέσιμα, σε όποιον επιθυμεί να τα παρακολουθήσει, μετά από προεγγραφή.
Δομή μαθημάτων και μεθοδολογία
Η σειρά μαθημάτων θα είναι διαθέσιμη στη διαδικτυακή εκπαιδευτική πλατφόρμα του προγράμματος. Μπορείτε να παρακολουθήσετε ολόκληρη τη σειρά μαθημάτων ή και κάθε μάθημα ξεχωριστά.
Η επικοινωνία είναι μία από τις σημαντικότερες πτυχές αυτών των μαθημάτων, επομένως οι συμμετέχοντες καλούνται να χρησιμοποιήσουν το φόρουμ της πλατφόρμας για να ανταλλάξουν ιδέες, να συνεισφέρουν και να κάνουν προτάσεις.
Η σειρά μαθημάτων αποτελείται από 11 μαθήματα:
Ευρωπαϊκά εργαλεία για τη βελτίωση της ποιότητας της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης
Η χρηματοδότηση στην Εκπαίδευση Ενηλίκων: εργαλεία χρηματοδότησης και η αποτελεσματικότητά τους
Προωθώντας την Εκπαίδευση Ενηλίκων σε τοπικό επίπεδο
Σταδιακά θα προστεθούν και τα επόμενα μαθήματα
Συμμετέχοντες
Περιφερειακές και τοπικές αρχές που εμπλέκονται σε πολιτικές διά βίου μάθησης και συγκεκριμένα εκπαίδευσης ενηλίκων
Ενώσεις εκπαίδευσης ενηλίκων (και του προσωπικού τους)
Δημόσιοι φορείς που εργάζονται σε περιφερειακό/τοπικό επίπεδο σε πολιτικές και πρακτικές εκπαίδευσης ενηλίκων
Εκπαιδευτές ενηλίκων
Όσους εμπλέκονται στις συστάσεις πολιτικής σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο σχετικά με την εκπαίδευση ενηλίκων
Συμμετέχοντες φορείς
European Association for the Education of Adults (EAEA), Βέλγιο
European Association of Regional and Local Authorities for Lifelong Learning (EARLALL), Βέλγιο
Varaždin County, Κροατία
Vestland County Council, Νορβηγία
Επιστημονική Ένωση Εκπαίδευσης Ενηλίκων (HAEA), Ελλάδα
AONTAS, Ιρλανδία
Estonian Non-Formal Adult Education Association (ΕΝΑΕΑ), Εσθονία
Μπορείτε να κάνετε εγγραφή σε κάθε μάθημα ξεχωριστά. Μόλις κάνετε κλικ στο μάθημα, πρώτα θα πρέπει να συνδεθείτε ή να δημιουργήσετε ένα λογαριασμό (αν δεν διαθέτετε ήδη έναν). Μετά μπορείτε να κάνετε εγγραφή στο μάθημα και να δείτε ολόκληρο το πρόγραμμα με τις ενότητες που συμπεριλαμβάνονται σε αυτό. Η ιστοσελίδα θα σας καθοδηγήσει για την πορεία που θα ακολουθήσετε.
Ελέγξτε και τον φάκελο με την ανεπιθύμητη αλληλογραφία για το email επιβεβαίωσης. Στην περίπτωση που αντιμετωπίζετε πρόβλημα με τη διαδικασία εγγραφής, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε με το email eaea-office@eaea.org
Η Επιστημονική Ένωση Εκπαίδευσης Ενηλίκων ολοκλήρωσε το πρόγραμμα ERASMUS+ KA104 – Κινητικότητα προσωπικού εκπαίδευσης ενηλίκων με τίτλο “Εκπαίδευση Ενηλίκων και Κοινωνική Ένταξη: μια Θεμελιώδης Σχέση”. Στόχος του προγράμματος ήταν να στηρίξει τους εκπαιδευτές ενηλίκων στην κατανόηση του κοινωνικού αποκλεισμού καθώς και των τρόπων με τους οποίους η εκπαίδευση ενηλίκων μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά στην ένταξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Στο πλαίσιο αυτού 15 εκπαιδευτές ενηλίκων είχαν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε τρία εκπαιδευτικά προγράμματα στη Ρουμανία, την Ιταλία και τη Γαλλία.
Στη Ρουμανία πραγματοποιήθηκε στις 19 – 25 Ιανουαρίου 2020 το πενθήμερο πρόγραμμα «Intercultural Communication in a multiethnic Europe» από τον οργανισμό SEC εστιασμένο στη Διαπολιτισμική μάθηση με έμφαση σε τεχνικές προσαρμοσμένες σε πρόσφυγες και μετανάστες. Το πρόγραμμα αυτό είχε ως στόχο του την διεύρυνση των γνώσεων των εκπαιδευομένων και την ευαισθητοποίησή τους σχετικά με θεωρίες διαπολιτισμικής επικοινωνίας , την εξεύρεση τρόπων για την εφαρμογή της θεωρίας στην πράξη, την ανάπτυξη των προσωπικών τους δεξιοτήτων διαπολιτισμικής επικοινωνίας, την ανάπτυξη και προαγωγή εκπαιδευτικών προγραμμάτων διαπολιτισμικής μάθησης και τέλος τη δυνατότητα κατηγοριοποίησης διαφορετικών προσεγγίσεων ένταξης.
Συναντήσεις της ελληνικής ομάδας
Στην Ιταλία πραγματοποιήθηκε στις 17-19 Φεβρουαρίου 2020 το τριήμερο πρόγραμμα «Social Innovation and Entrepreneurship» από τον οργανισμό Sinergia, με εστίαση στην περαιτέρω απόκτηση γνώσεων σχετικά με μεθόδους κοινωνικής επιχειρηματικότητας και καινοτομίας ως βασικό μέσο ένταξης. Κύριος θεματικός άξονας του προγράμματος ήταν η θεωρία της αλλαγής, πως αυτή αναμένεται να υλοποιηθεί μέσα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο και πως οδηγεί στην επίτευξη των επιθυμητών στόχων.
Η ελληνική αποστολή στο Bordeaux
Στη Γαλλία πραγματοποιήθηκε στις 7-11 Δεκεμβρίου 2021 το πενθήμερο πρόγραμμα «European Cooperation for Roma Inclusion» από τον οργανισμό Le LΑΒΑ. Στόχος του προγράμματος ήταν να ενισχύσει τις γνώσεις και τις δεξιότητες των συμμετεχόντων έτσι ώστε να αναγνωρίζουν ποιοι είναι οι βασικοί λόγοι αποκλεισμού των Ρομά, να μάθουν πως να αξιολογούν τις ανάγκες των κοινοτήτων τους και να μπορούν να σχεδιάσουν αποτελεσματικές στρατηγικές προκειμένου να τις ικανοποιήσουν με σκοπό την συμπερίληψή τους στο τοπικό κοινωνικό σύνολο. Επίσης, να είναι ικανοί να αναπτύξουν δράσεις εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης για το γενικό πληθυσμό που θα αντιμετωπίζουν τα στερεότυπα απέναντι στους Ρομά και θα οδηγούν σε μια πιο συμπεριληπτική κοινωνία.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις εμπειρίες των Εκπαιδευτών Ενηλίκων που συμμετείχαν στο πρόγραμμα αυτό, μπορείτε να βρείτε σε προηγούμενη ανάρτησή μας. Επίσης, μπορείτε να παρακολουθήσετε το εργαστήριο που θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του διαδικτυακού συνεδρίου της ΕΕΕΕ «Ανάπτυξη Δεξιοτήτων στην Εκπαίδευση Ενηλίκων και στη Σχολική Εκπαίδευση» τον Μάιο 2022.
To Bridging Digital είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα που διενεργείται στα πλαίσια του Erasmus+. Εστιάζει σε καινοτόμες πρακτικές και έχει ως στόχο του να υποστηρίξει την ανάπτυξη και το συνδυασμό των ψηφιακών και των δημιουργικών ικανοτήτων, τόσο για τους εκπαιδευτές ενηλίκων όσο και για τους επαγγελματίες της τέχνης. Υλοποιείται από τη σύμπραξη τεσσάρων οργανισμών από τη Σουηδία, την Πολωνία, τη Σκωτία και την Ελλάδα.
Πλαίσιο
Η πανδημία του κορωνοϊού έχει επηρεάσει σχεδόν κάθε πτυχή της καθημερινότητας, συμπεριλαμβανομένης της επικοινωνίας μεταξύ καλλιτεχνών και πολιτών, κάτι που συνήθως επιτυγχάνεται μέσω των ζωντανών εκδηλώσεων. Η αναβολή ή/και ακύρωση καλλιτεχνικών γεγονότων έχει προκαλέσει τεράστια κρίση στον καλλιτεχνικό τομέα και ακολούθως έχει επηρεάσει τα προς το ζην των καλλιτεχνών και των εργαζόμενων στον πολιτισμό. Την ίδια στιγμή ο δημιουργικός τομέας δε διαθέτει τις απαραίτητες γνώσεις προκειμένου να χρησιμοποιήσει ψηφιακά εργαλεία με πιο δημιουργικούς τρόπους, τόσο για διδασκαλία όσο και για δημιουργία ψηφιακών μορφών τέχνης που είναι πιο διαδραστικές και εμπλέκουν το κοινό.
Στόχος
Στόχος του προγράμματος είναι να δημιουργηθεί αμφίδρομη μάθηση μεταξύ των δημιουργικών, εκπαιδευτικών και τεχνικών τομέων. Το έργο είναι ένας συνδυασμός εκμάθησης ψηφιακών τεχνικών, όπως και εξέτασης και δημιουργίας νέων καλλιτεχνικών μορφών, όπου οι ψηφιακές τεχνικές θα είναι μέρος της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Επιπλέον, θα διερευνηθούν οι τρόποι αξιοποίησης του ψηφιακού μέσου στην διανομή του καλλιτεχνικού έργου και την επαφή του με το κοινό, αλλά και οι δυνατότητες που προσφέρει στην εκπαίδευση ενηλίκων.
Καθένας από τους εταίρους του προγράμματος θα συνεργαστεί με καλλιτέχνες, ειδικούς πολυμέσων και εκπαιδευτές ενηλίκων για να δημιουργήσουν μία νέα μεθοδολογία για τη χρήση των πολυμεσικών και ψηφιακών τεχνικών προκειμένου τελικά να δημιουργήσουν νέες μορφές τέχνης και να εμπλουτίσουν την ψηφιακή ικανότητά τους στον δημιουργικό τομέα. Αυτή η μεθοδολογία θα εφαρμοστεί στην εκπαίδευση ενηλίκων προκειμένου να διδαχθεί πώς να χρησιμοποιήσει κανείς τα ψηφιακά εργαλεία και προϊόντα στη δημιουργία τέχνης και στη διδασκαλία.
Στάδια του προγράμματος
Το πρώτο στάδιο του προγράμματος περιλαμβάνει τη χαρτογράφηση της υπάρχουσας κατάστασης σε κάθε χώρα και την καταγραφή της. Εστιάζει σε ένα βαθμό στο πώς και αν χρησιμοποίησαν οι καλλιτέχνες τα ψηφιακά μέσα για τη διάδοση τους δουλειάς τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας. (Ιούνιος 2021 – Δεκέμβριος 2021)
Στο δεύτερο στάδιο, οι εταίροι καλούνται να δημιουργήσουν ένα καλλιτεχνικό προϊόν – ο καθένας – και να καταγράψουν την πορεία της δημιουργίας του. Κατόπιν θα πρέπει να το διαδώσουν με τη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών και μέσω εκδηλώσεων δικτύωσης, καθώς και να αποτυπώσουν και να αξιολογήσουν την απήχησή του στο στοχευόμενο κοινό. Το τελικό αποτέλεσμα θα είναι μία ψηφιακή έκδοση που θα περιλαμβάνει τις τέσσερις εθνικές εμπειρίες, έτσι όπως αυτές εφαρμόστηκαν σε διαφορετικά γεωγραφικά και κοινωνικο-οικονομικά περιβάλλοντα. (Δεκέμβριος 2021 – Σεπτέμβριος 2022)
Το τρίτο και τελευταίο στάδιο περιλαμβάνει τη δημιουργία μίας έκδοσης (cookbook), η οποία θα παρουσιάζει τις μεθόδους που θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι εκπαιδευτές, όταν δημιουργούν σύντομα μαθήματα και προγράμματα που απευθύνονται σε επαγγελματίες που επιθυμούν να αναβαθμίσουν τις ψηφιακές τους δεξιότητες. (Οκτώβριος 2022 – Απρίλιος 2023)
Εταίροι & πόλεις
Η Intercult μία ανεξάρτητη μη κυβερνητική εταιρεία δημιουργικής παραγωγής και εκπαίδευσης, με έδρα τη Στοκχόλμη, στη Σουηδία. Δραστηριοποιείται ήδη από το 1996, δημιουργεί και ηγείται συνεργασιών για καλλιτεχνικά πρότζεκτ και δίκτυα και εκπαιδεύει πολιτισμικούς οργανισμούς σε σχέση με τον καλλιτεχνικό προγραμματισμό, την αύξηση του κοινού και τις διεθνείς συνεργασίες.
Το City Culture Institute (CCI) είναι ένας δημοτικός πολιτιστικός οργανισμός με έδρα το Gdańsk στην Πολωνία. Αποστολή τους είναι να ενισχύσουν τον ρόλο του πολιτισμού στη ζωή της πόλης και να δώσουν το έναυσμα για ενεργό συμμετοχή στον πολιτισμό. Ο σκοπός τους είναι να ενδυναμώσουν και να συνδέσουν τα πολιτισμικά δίκτυα με διαφορετικούς τομείς της ζωής των κατοίκων. Δημιουργούν πρότζεκτ για τους πολίτες, διεξάγουν έρευνα για πολιτιστικά θέμα και υποστηρίζουν τον πολιτιστικό τομέα στο Gdansk.
Η Fablevision, με έδρα τη Γλασκώβη στη Σκωτία, λειτουργεί σαν κοινωνική επιχείρηση μέσα στον πολιτιστικό τομέα: ένας φιλανθρωπικός οργανισμός και μία θυγατρική που αποτελεί το εμπορικό κομμάτι του (www.fablevisionstudios.co.uk), η οποία παρέχει εκπαίδευση για μακροχρόνια ανέργους οι οποίοι επιθυμούν να εργαστούν στον τομέα των πολυμέσων. Το φιλανθρωπικό μέρος του οργανισμού αναπτύσσει καλλιτεχνικές παρεμβάσεις, τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, προκειμένου να ενδυναμώσει τους συμμετέχοντες. Ο εμπορικός τομέας της κοινωνικής επιχείρησης παρέχει εργασιακή εμπειρία μέσα από το μοντέλο της μαθητείας, εκπαιδευτικά προγράμματα και προγράμματα πρακτικής άσκησης, αλλά και υπηρεσίες (ταινίες/πολυμέσα) για φιλανθρωπικές παρεμβάσεις.
Η Επιστημονική Ένωση Εκπαίδευσης Ενηλίκων είναι ένα επιστημονικό μη κερδοσκοπικό δίκτυο εκπαιδευτών ενηλίκων και ερευνητών από όλη την Ελλάδα. Ιδρύθηκε το 2004 και μέχρι σήμερα έχουν εγγραφεί 2.000 μέλη. Στόχος της ΕΕΕΕ είναι η ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων, επιστημονικής σκέψης και πράξης, έρευνας, πληροφόρησης και διαλόγου για την προώθηση των αρχών και μεθόδων της Εκπαίδευσης Ενηλίκων.
Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να αναζητήσετε στην ιστοσελίδα του προγράμματος, καθώς και στη σελίδα του στο facebook.
Σήμερα ξεκινά στο Bordeaux της Γαλλίας το εκπαιδευτικό πρόγραμμα “European Cooperation for Roma Inclusion». Στόχος του προγράμματος είναι να ενισχύσει τις γνώσεις και τις δεξιότητες των συμμετεχόντων έτσι ώστε να αναγνωρίζουν ποιοι είναι οι βασικοί λόγοι αποκλεισμού των Ρομα, να μάθουν πως να αξιολογούν τις ανάγκες των κοινοτήτων τους και να μπορούν να σχεδιάσουν αποτελεσματικές στρατηγικές προκειμένου να τις ικανοποιήσουν. Επίσης, να αναπτύξουν δράσεις εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης για το γενικό πληθυσμό που θα αντιμετωπίσουν τα στερεότυπα απέναντι στους Ρομά και θα οδηγήσουν σε μια πιο συμπεριληπτική κοινωνία.
«Εκπαίδευση Ενηλίκων και Κοινωνική Ένταξη: μια Θεμελιώδης Σχέση»
Η ΕΕΕΕ έχει την ευκαιρία να συμμετέχει στο πρόγραμμα αυτό με μια 11μελή ομάδα από πολύ έμπειρους εκπαιδευτές και κοινωνικούς εταίρους. Η αποστολή πραγματοποιείται στο πλαίσιο του σχεδίου «Εκπαίδευση Ενηλίκων και Κοινωνική Ένταξη: μια Θεμελιώδης Σχέση» με την υποστήριξη του προγράμματος ERASMUS+ KA1 που συντονίζει το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ). Το πρόγραμμα αυτό έχει ως στόχο να στηρίξει τους εκπαιδευτές ενηλίκων στην κατανόηση του κοινωνικού αποκλεισμού και πως η εκπαίδευση ενηλίκων μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά στην ένταξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Πριν την έναρξη της πανδημίας τέσσερις εκπαιδευτές ενηλίκων συμμετείχαν σε προγράμματα κινητικότητας στη Ρουμανία με θέμα τη Διαπολιτισμική Εκπαίδευση και στην Ιταλία με θέμα την Κοινωνική Καινοτομία (Social Innovation) ως μέσο ένταξης.
Η εμπειρία των συμμετεχόντων
Επειδή, όμως, η εμπειρία των ανθρώπων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα είναι σημαντικότερη από κάθε δική μας περιγραφή, ακολουθεί το κείμενο μίας συμμετέχουσας στο ξεκίνημα του ταξιδιού!
Καλημέρα!
Είμαι η Ιωάννα και συμμετέχω στο πρόγραμμα μαθησιακής κινητικότητας. Στην ομάδα μας συμμετέχουν μέλη της ΕΕΕΕ και της «Λάρισας – Η πόλη που Μαθαίνει» : ο αντιδήμαρχος Παιδείας, ο διαμεσολαβητής του παραρτήματος Ρομά κι άνθρωποι που εμπλέκονται με τους Ρομά στην εκπαίδευση, στην κοινωνική εργασία ή στην έρευνα. Χτες ήταν η μέρα του ταξιδιού για το Μπορντώ και ξεκινήσαμε με ανάμεικτα συναισθήματα- μετά από δύο χρόνια κλεισίματος εντός συνόρων και κάποιους μήνες εντός σπιτιού… Όλοι νιώθαμε ότι δεν πρόκειται για επιστροφή στην κανονικότητα. Μάσκες σ’ όλο το ταξίδι, προσπάθεια να κρατηθούν οι αποστάσεις. Ενθουσιασμός που επιτέλους ταξιδεύουμε, θα γνωρίσουμε νέα πράγματα, νέους ανθρώπους, αλλά και κάποιος φόβος κι ενοχή, σαν να ναι η χαρά και το ταξίδι παράταιρα μες στις ζωές μας πια! Ας ελπίσουμε ότι η ομορφιά κι η γνώση που θα αντλήσουμε από εδώ θα μας κάνουν επιστρέψουμε πιο πλούσιοι σε εμπειρίες, πιο ωφέλιμοι.
Νέα από την αποστολή στο Μπορντώ– 1η μέρα
Πρώτη μέρα του προγράμματος, μέρα γνωριμίας με τις άλλες ομάδες από Γαλλία, Βουλγαρία και Γερμανία. Ο δήμαρχος της πόλης του Μπεγκλέ μας χαιρετίζει, μας μιλά για τις προσπάθειες που κάνει για την πολιτική συνοχή. Οι ομάδες παρουσιάζουν τις δράσεις τους, οι διαμεσολαβητές μιλούν για τον ρόλο τους, η μέρα τελειώνει με μια ζωηρή συζήτηση για άλλους τόπους αλλά κοινά προβλήματα: κοινωνικό αποκλεισμό, μαθητική διαρροή, γάμο σε μικρή ηλικία, μετακινήσεις για εργασία, δυσκολίες στην αλλαγή νοοτροπίας, και φτώχεια μεγάλη, φτώχεια απέραντη.
Αποκάλυψη ήταν ωστόσο ο πρώτος σταθμός της εκπαίδευσής μας, το Chapito, κοινωνικό κέντρο σε μια υποβαθμισμένη περιοχή του Μπεγκλέ. Ένας πολύχρωμος χώρος, φτιαγμένος με φτηνά υλικά αλλά πολύ φαντασία από τους ανθρώπους στους οποίους απευθύνεται. Στον χώρο λειτουργεί κοινωνική κουζίνα, με φτηνό (για τα δεδομένα του τόπου) φαγητό. Εκεί φάγαμε κι εμείς, κι είδαμε ότι το εγχείρημα στηρίζεται από τον αλληλέγγυο κόσμο της περιοχής.
Η εκπαίδευση σταματά στις πέντε το απόγευμα κι έρχεται η ώρα για περπάτημα στα σοκάκια του Μπορντώ κι ένα ποτήρι κρασί στα μπιστρό της πόλης!
Συνάντηση με τον δήμαρχοΣυναντήσεις
Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσηςΚοινωνικό κέντρο Chapito
Στη διάρκεια της εκπαίδευσηςΒόλτα στα σοκάκια της πόλης
2η μέρα
Η αποστολή μας επισκέφθηκε ένα καταυλισμό Ρομά.
Οι συνθήκες διαβίωσης είναι εξαιρετικά δύσκολες, πρόχειρα παραπήγματα από χαρτόνια και ξύλα, χωρίς θέρμανση, χωρίς ύδρευση, βροχή, λάσπες. Εικόνες που μας θυμίζουν δυστυχώς, πολλούς άλλους καταυλισμούς Ρομά στην Ελλάδα και την Ευρώπη και που δείχνουν χωρίς αμφιβολία ότι ο κοινωνικός αποκλεισμός των Ρομά, αγγίζει ακόμη και τα πιο βασικά δικαιώματα, όπως αυτό στη Στέγη και στην αξιοπρεπή διαβίωση.
Αυτή την πρώτη και πολύ φορτισμένη συναισθηματικά επίσκεψη, ακολούθησε η συνάντηση στο κοινωνικό κέντρο της πόλης και στο διαδημοτικό κέντρο. Εκεί παρουσιάστηκαν οι στρατηγικές και πολιτικές παρεμβάσεις του Μητροπολιτικού Δήμου για την Κοινωνική ένταξη των Ρομά. Οι πρώτες δράσεις του, εστιάζουν στη δημιουργία ενός ασφαλούς και αξιοπρεπούς ενδιάμεσου χώρου διαβίωσης. Οι οικογένειες θα μετεγκατασταθούν σε αυτόν στους επόμενους μήνες και στη διάρκεια της παραμονής τους εκεί θα ακολουθήσουν προγράμματα εκπαίδευσης και εύρεσης εργασίας έτσι ώστε σταδιακά να μεταβούν σε μόνιμες κατοικίες και να ενταχθούν στην ευρύτερη κοινότητα της πόλης.
Στο τέλος της ημέρας παρακολουθήσαμε αποσπάσματα από ντοκιμαντέρ με μαρτυρίες Ρομά. Η σκηνοθέτης Alina Serban, Ρομά και η ίδια, δίνει αγώνα μέσα από τη δουλεία της να αναδείξει τη φωνή των Ρομα και πιστεύει ότι, μέσα από τη δύναμη της τέχνης της, θα συμβάλει στην αποδοχή και την κοινωνική τους ένταξη. Μπορείτε να δείτε τη συνέντευξή της στο https://ecri-roma-inclusion.eu/portrait/.
Η μέρα ήταν πολύ γεμάτη. Είδαμε τις δυσκολίες, τις προτεινόμενες λύσεις, τη δύναμη της τέχνης και κυρίως ότι στο κέντρο όλων αυτών των προσπαθειών πρέπει να είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι για τους οποίους σχεδιάζονται και η φωνή και η γνώμη τους πρέπει να ακούγεται ισότιμα.
Σχέδιο προσωρινού οικισμού μετεγκατάστασης
Καταυλισμός
3η μέρα
Η σημερινή μέρα είναι αφιερωμένη στην πρόσβαση στην υγεία και στην εκπαίδευση. Παρουσιάζονται τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Ρομά που δεν έχουν χαρτιά κι επομένως δεν έχουν και το δικαίωμα της περίθαλψης. Υπάρχουν δομές που διεκπεραιώνουν τις διαδικασίες που απαιτούνται και εκδίδουν χαρτιά που έχουν προσωρινό χαρακτήρα προκειμένου οι άνθρωποι να έχουν πρόσβαση στο σύστημα υγείας. Ένα ζήτημα που κάνει ιδιαίτερα δύσκολη την εγκατάσταση και την πρόσβαση στην υγεία είναι η κινητικότητα. Η πανδημία έχει δυσκολέψει την κατάσταση. Υπήρχαν άνθρωποι που δεν είχαν πρόσβαση ούτε στην τροφή. Δεν υπάρχει χρηματοδότηση από ΕΕ γιατί αυτοί οι πληθυσμοί δεν θέλουν να έρθουν σε επαφή με τους θεσμούς. Σε σχέση με την εκπαίδευση τονίστηκε η άρνηση των Ρομά να στείλουν τα παιδιά στο σχολείο, όταν δεν δουλεύουν οι γονείς. Στο Δημοτικό υπάρχουν εξειδικευμένοι δάσκαλοι για να μαθαίνουν τα παιδιά τη γλώσσα, που είναι το βασικότερο όχημα για την ένταξη. Το μητροπολιτικό κέντρο, ένας διαδημοτικός θεσμός, έχει ιδρύσει 20 σχολεία σε όλη την περιφέρεια προκειμένου να πηγαίνουν τα παιδιά των Ρομά και να μαθαίνουν τη Γαλλική γλώσσα. Τα σχολεία προσφέρουν ζεστό φαγητό στα παιδιά. Το θέμα της εκπαίδευσης προκάλεσε συζήτηση ανάμεσα στους συμμετέχοντες που αντάλλαξαν τις εμπειρίες τους σε σχέση με τις πρακτικές σε κάθε χώρας.
4η μέρα
Πραγματοποιήθηκε σήμερα η επίσημη υποδοχή και παρουσίαση της επιστημονικής ομάδας από τη Ρουμανία. Κατόπιν ακολούθησε εμπεριστατωμένη παρουσίαση του κυρίου Πατρωνα για το έργο της ΕΕEΕ στην Ελλάδα. Ομοίως ο Αντιδήμαρχος διοίκησης, παιδείας και διά βίου μάθησης κύριος Δεληγιάννης παρουσίασε το παράδειγμα της πόλης της Λάρισας, η οποία είναι μία πόλη που διαρκώς μαθαίνει. Η συζήτηση που ακολούθησε οδήγησε σε πολύ χρήσιμα συμπεράσματα για όλους τους συμμετέχοντες. Το απόγευμα ήταν αφιερωμένο σε πολιτιστικές δράσεις προγράμματα και παιχνίδια που βασικό στόχο έχουν την αλληλεπίδραση και την γνωριμία με εκπαιδευτικές και παιδαγωγικές τεχνικές της ρουμανικής ομάδας!
5η μέρα
Το σημερινό πρωινό μας έδωσε την ευκαιρία να σκεφτούμε, να κουβεντιάσουμε και να αναστοχαστούμε με αφορμή όσα είδαμε και ακούσαμε στη διάρκεια του προγράμματος σχετικά με τη συμπερίληψη των Ρομά. Φέραμε στη μνήμη μας όλα όσα υλοποιούν τόσο οι μηχανισμοί του Μητροπολιτικού Μπορντώ όσο και οι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί που δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο χώρο, αλλά παράλληλα θυμηθήκαμε την επίσκεψή μας στο προσωρινό κατάλυμα των εννέα οικογενειών Ρομά που επισκεφθήκαμε, τις συνθήκες διαβίωσής τους και τη ζεστή υποδοχή τους. Είναι ίσως παρακινδυνευμένο να καταλήξουμε σε συμπεράσματα για την πραγματικότητα των Ρομά της Γαλλίας και των δράσεων που στοχεύουν στην συμπερίληψή τους, βασισμένοι στον μεγάλο τον όγκο των πληροφοριών που μας δόθηκαν και τις εμπειρίες που αποκτήσαμε. Με ασφάλεια θα υποστήριζε κανείς ότι χρειάζεται ένα χρονικό διάστημα ώστε να μπορέσουμε να αφομοιώσουμε και να επανεξετάσουμε ενδελεχώς τα βιώματα που αποκτήσαμε στη διάρκεια της εβδομάδας.
Το απόγευμα κινηθήκαμε σε ένα διαφορετικό επίπεδο, προσκεκλημένοι να παρακολουθήσουμε στο πολιτιστικό κέντρο Chapito μια εκδήλωση με συνδιοργανωτές το Social and Cultural Center l’Estey, το CCAS του Δήμου του Bégles και τις οργανώσεις le Laba και PLACE. Την εκδήλωση αποτελούσαν εργαστήρια χορού, ποίησης και θεάτρου. Φύγαμε πλουσιότεροι πολιτιστικά και ίσως με μια διαφορετική αντίληψη για τον πολιτισμό των Ρομά.
Πέρα από τις όποιες σκέψεις μας για την πρακτική πλευρά των ενεργειών για συμπερίληψη του συγκεκριμένου πληθυσμού, το άμεσο και αβίαστο συμπέρασμα φαίνεται να είναι ότι σε κάθε σχεδιασμό είναι αναγκαία η συμμετοχή των ίδιων των Ρομά.
